Dosto'nun dünyası, uçakla üzerinden geçilebilecek herhangi bir harita parçası değil. Dosto, insanlığın ezeli davalarını mihraklaştıran bir romancı. Balzac'ın kahramanları onunkiler yanında tek buutlu birer "Komedi" kahramanı hepsi de, terbiyeli ve uslu birer kahraman. Fransız romancısının delileri bile akıllı. Mükemmelin romancısı Balzac, mütekamilin romancısı. Kucağında yaşadığı toplum da sıhhatli, kendisi gibi. Sıhhatli yani bir tarafı noksan.
Hayatı boyunca Paris özlemi ile yaşamıştır Meriç. Gözleri neredeyse kör bir şekilde tedavi için Paris'e gider ve şu cümleyi kurar: "Paris'e gittim evde yoktu." Bizim gibi Cemil Meriç'in düşünce dünyası etrafında gençliğini geçirenler için son derece trajik bir ifade biçimiydi bu. Bir türlü gerçekleşmeyen ama tam ger- çekleşecekken artık bir şeye yaramayan hayallerimiz için kullanırdık bu cümley.
Dosto'nun dünyası, uçakla üzerinden geçilebilecek herhangi bir harita parçası değil. Dosto, insanlığın ezelî dâvâlarını mihraklaştıran bir romancı. Balzac'ın kahramanları onunkiler yanında tek buutlu; birer «komedi» kahramanı hepsi de, terbiyeli ve uslu birer kahraman.
Fransız romancısının delileri bile akıllı. Mükemmelin romancısı Balzac,
mütekâmilin romancısı. Kucağında yaşadığı toplum da sıhhatli, kendisi gibi.
Sıhhatli yani bir tarafı noksan. Biz, Balzac'tan fazla Dosto'ya yakınız.
Acılarımızla, zilletlerimizle, hayal kırıklıklarımızla.